Egzamin ósmoklasisty 2022/2023

 

Procedury bhp obowiązujące podczas przeprowadzania egzaminów zewnętrznych w okresie COVID-19

Prowadzenie egzaminów zewnętrznych w czasie stanu epidemii wymaga zachowania szczególnych środków ostrożności, których nie regulują powszechnie obowiązujące przepisy. W związku z tym zostały wydane wytyczne MEN, CKE i GIS, które zawierają istotne informacje, jakie zagadnienia należy uwzględnić w celu zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków egzaminów, aby były one bezpieczne zarówno dla zdających, jak i członków komisji lub pracowników szkół zapewniających utrzymanie i obsługę budynku. Opracowanie przedstawia m.in. zakres informacji, jakie muszą zostać przekazane zdającym; przygotowanie budynku szkoły oraz pomieszczeń egzaminacyjnych i wykorzystywanych do innych celów podczas egzaminu; zasady bezpiecznej pracy komisji oraz zasady postępowania w razie podejrzenia zakażenia osoby przebywającej w szkole w czasie egzaminu. W związku z tym materiał można w szczególności polecić dyrektorom odpowiedzialnym za organizację egzaminów zewnętrznych oraz nauczycielom biorącym udział w pracach komisji.

1.Konieczność zapoznania się z wydanymi zaleceniami w zakresie bhp

Dyrektorzy jako przewodniczący komisji egzaminacyjnych i wyłaniający z ich składu zespoły nadzorujące mają obowiązek zapoznania się z Wytycznymi dotyczącymi organizowania i przeprowadzania w 2020 r. egzaminów (Przygotowania do egzaminów zewnętrznych – wytyczne MEN, CKE i GIS, https://www.gov.pl/web/edukacja/przygotowania-do-egzaminow-zewnetrznych-wytyczne-men-cke-i-gis, dostęp z 25.05.2020 r.) - dalej Wytyczne. Zalecenia obejmują podstawowe wytyczne dotyczące obecności w szkole podczas egzaminu zewnętrznego i korzystania w jego czasie z przyborów, środków ochrony osobistej osób obecnych na egzaminach, organizacji pomieszczeń w czasie egzaminów, modyfikacji sposobu przeprowadzania egzaminów, szczególnych rozwiązań dotyczących bezpieczeństwa w niektórych sytuacjach, zasad postępowania w razie podejrzenia zakażenia w czasie egzaminu. Dyrektor powinien polecić zapoznanie się z Wytycznymi wszystkim członkom komisji egzaminacyjnej i zespołów nadzorujących.

W przypadku wątpliwości co do sposobu postępowania w danych warunkach lokalowych lub kadrowych, należy zwrócić się do właściwej powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej w celu konsultacji lub uzyskania porady.

2.Obowiązki informacyjne wobec zdających

W Wytycznych w poszczególnych obszarach zostały wymienione kwestie, o których szkoła ma obowiązek poinformować zdających np. za pośrednictwem komunikatu na stronie internetowej szkoły, na tablicy informacyjnej w szkole/przed szkołą lub mailowo. Dyrektor powinien wyznaczyć osoby odpowiedzialne za realizację tego zadania.

Większość informacji musi zostać przekazana zdającym przed przystąpieniem do egzaminu do dnia 2.06.2020 r., a mianowicie że:

1.

w egzaminie może uczestniczyć tylko zdrowa osoba, bez objawów chorobowych sugerujących chorobę zakaźną – dyrektor powinien zostać poinformowany, że zdający choruje na alergię albo inne schorzenie, którego objawami mogą być kaszel, katar lub łzawienie,

2.

w egzaminie nie może uczestniczyć osoba objęta kwarantanną lub izolacją lub przebywająca w domu z taką osobą,

3.

jedynie w sytuacji, gdy zdający wymaga pomocy lub wynika to z dostosowania egzaminu dla danego zdającego, na teren szkoły może z nim wejść rodzic/opiekun prawny,

4.

zdający nie powinni wnosić do szkoły zbędnych przedmiotów (w tym telefonów, maskotek, książek),

5.

zdający korzystają z własnych przyborów (w tym przy potwierdzaniu tożsamości, oprócz egzaminu ósmoklasisty), nie mogą sobie wzajemnie ich użyczać, zaś gdy udostępni je szkoła, będą one dezynfekowane,

6.

cudzoziemcy mogą przynieść na egzamin własny słownik dwujęzyczny,

7.

szkoła nie zapewnia wody pitnej i posiłków, które zdający powinni przynieść ze sobą,

8.

osoby przystępujące do dwóch egzaminów jednego dnia w czasie przerwy mogą opuścić budynek szkoły albo oczekiwać w nim, gdy jest zapewniona odpowiednia przestrzeń,

9.

należy zachować co najmniej 1,5 m odstępu w oczekiwaniu na wejście do szkoły albo sali egzaminacyjnej,

10.

należy zakrywać usta i nos na terenie całej szkoły maseczką, materiałem lub przyłbicą, z wyjątkiem możliwości weryfikacji tożsamości zdających oraz czasu spędzanego na zajmowanym stanowisku egzaminacyjnym – zdający może z własnej woli zasłaniać usta i nos także na stanowisku egzaminacyjnym, a jest to konieczne, gdy podchodzi do niego nauczyciel,

11.

należy do 29.05.2020 r. zgłosić dyrektorowi szkoły, że zdający nie może zasłaniać ust lub nosa ze względów zdrowotnych – wówczas ma obowiązek stosowania przyłbicy na zasadach wskazanych w pkt 10 lub gdy również w tym zakresie ma przeciwwskazania zdrowotne, szkoła przygotuje odrębną salę egzaminacyjną z minimalnym odstępem 2 m pomiędzy znajdującymi się w tej sali osobami,

12.

zdający nie mogą przebywać w sali egzaminacyjnej podczas przerw na dezynfekcję pomieszczeń lub sprzętów między poszczególnymi zakresami, sesjami lub zmianami egzaminu,

13.

w przypadku korzystania z materiałów egzaminacyjnych lub urządzeń udostępnionych grupie zdających przez szkołę, obowiązkowe jest korzystanie z płynu dezynfekcyjnego zapewnionego przez szkołę przed skorzystaniem z danego materiału egzaminacyjnego/urządzenia przez każdego zdającego,

14.

należy unikać tworzenia się grup zdających przed szkołą oraz przed salą egzaminacyjną przed rozpoczęciem egzaminu oraz po jego zakończeniu – dodatkowo należy podać, jakie procedury w tym zakresie wprowadziła dana szkoła, np. w związku z zastosowanym harmonogramem kolejności wpuszczania zdających do szkoły i sal egzaminacyjnych,

15.

zdający może opuścić na stałe salę egzaminacyjną po zakończeniu pracy najpóźniej na 15 minut przed czasem wyznaczonym jako czas zakończenia egzaminu; w ciągu ostatnich 15 minut przed zakończeniem egzaminu zdający nie opuszczają sali egzaminacyjnej także w sytuacji, gdy zakończył pracę.

Również po zajęciu miejsc w sali egzaminacyjnej zdającym należy przekazać informacje:

1.

powtórzone w zakresie wymienionym w pkt 4, 5, 8, 10, 13 i 14,

2.

o obowiązujących zasadach bezpieczeństwa, w tym o:

•

zakazie kontaktowania się z innymi zdającymi,

•

obowiązku zakrywania ust i nosa w przypadku kontaktu bezpośredniego z nauczycielem, wyjścia do toalety lub wyjścia z sali egzaminacyjnej po zakończeniu pracy z arkuszem egzaminacyjnym;

•

powstrzymywaniu się od dotykania dłońmi okolic twarzy, zwłaszcza ust, nosa i oczu oraz o przestrzegania higieny kaszlu i oddychania;

•

konieczności zachowania odpowiedniego dystansu od innych osób po zakończonym egzaminie.

Podstawowe obowiązki zdających z zakresu bhp przedstawia także plakat udostępniony wraz z Wytycznymi, który można zamieścić na stronie internetowej szkoły lub wydrukować i umieścić w widocznym miejscu.

3.Przygotowanie budynku szkoły i pomieszczeń egzaminacyjnych oraz pomocniczych

Przy wejściu do szkoły należy:

a)

wywiesić informację (np. w formie wydruku ze strony internetowej https://gis.gov.pl/aktualnosci/przydatne-materialy-o-koronawirusie/, dostęp z 24.05.2020 r.) o objawach zarażenia koronawirusem oraz sposobów zapobiegania zakażeniu, a także dane adresowe i kontaktowe najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej, oddziału zakaźnego służb medycznych i numer infolinii NFZ w sprawie koronawirusa,

b)

umieścić płyn do dezynfekcji rąk z informacją o obowiązku używania przez wszystkich wchodzących do szkoły,

c)

otworzyć drzwi wejściowe,

d)

zapewnić wchodzenie do szkoły wyłącznie osób zdających, rodziców lub opiekunów pomagających zdającemu, osób zaangażowanych w przeprowadzanie egzaminu, pracowników odpowiedzialnych za utrzymanie obiektu w czystości, dezynfekcję, obsługę szatni itp., uczniów i nauczycieli uczestniczących w zajęciach edukacyjnych w dniu egzaminu, służb medycznych, jeżeli wystąpi taka konieczność.

Konieczne jest odpowiednie rozplanowanie pomieszczeń:

a)

egzamin może być przeprowadzany w salach lekcyjnych, salach gimnastycznych, na korytarzach szkolnych, pod warunkiem zachowania odpowiednich odstępów pomiędzy zdającymi oraz pomiędzy zdającymi i członkami zespołu nadzorującego (co najmniej 1,5 m),

b)

ławki dla zdających należy ustawić w sposób pozwalający na zachowanie co najmniej 1,5-metrowy odstępu w każdym kierunku,

c)

w razie potrzeby po dokonaniu pomiarów należy:

•

zwiększyć liczbę sal,

•

przy stanowiskach komputerowych - zmniejszyć liczbę zdających w danej sali albo oddzielić poszczególne stanowiska egzaminacyjne przegrodami,

d)

miejsca dla członków zespołu egzaminacyjnego lub nadzorującego należy przygotować z zachowaniem co najmniej 1,5-metrowego odstępu od innych osób (zdających, członków zespołu),

e)

wyznaczenie i przygotowanie pomieszczenia (wyposażonego m.in. w środki ochrony osobistej i płyn dezynfekujący), w którym będzie można odizolować osobę w przypadku stwierdzenia objawów chorobowych,

f)

w miarę możliwości wyznaczenie pomieszczenia lub przestrzeni (także na szkolnym boisku), wyposażonego w płyn dezynfekujący, do spożycia własnych produktów zdających lub oczekiwanie na drugą sesję egzaminacyjną,

g)

w odrębnej sali egzaminacyjnej należy zapewnić minimalny odstęp 2m pomiędzy samymi zdającymi oraz zdającymi i członkami zespołu nadzorującego.

W związku z planowaniem pomieszczeń egzaminacyjnych, dyrektor szkoły ma także następujące formalne obowiązki:

1.

sporządzenie planu każdej sali egzaminacyjnej, zaznaczając odstępy zapewnione pomiędzy zdającymi - plany należy przesłać do OKE jako załączniki do protokołu zbiorczego oraz pozostawić kopie w szkole, a przy ich sporządzaniu można się posiłkować wzorem zawartym w pkt 3.6. Wytycznych, uwzględniając indywidualne warunki lokalowe i wyposażenie danej szkoły,

2.

poinformowanie OKE o zwiększeniu liczby sal, a ponadto dyrektor OKE może zwrócić się do dyrektora o wprowadzenie odpowiednich modyfikacji dotyczących sal egzaminacyjnych w systemie informatycznym udostępnionym do prowadzenia egzaminów,

3.

poinformowanie OKE o konieczności organizacji egzaminu w odrębnej sali egzaminacyjnej dla zdających, którzy ze względów zdrowotnych nie mogą zakrywać ust i nosa maseczką lub przyłbicą.

Podstawowe wymogi bhp w budynku szkolnym obejmują:

1.

wietrzenie sal egzaminacyjnych – przed wpuszczeniem zdających, średnio co godzinę w czasie egzaminu oraz po nim,

2.

zapewnienie zdającym miejsca na pozostawienie rzeczy osobistych,

3.

bieżącą dezynfekcję toalet,

4.

zamieszczenie w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych plakatów z zasadami prawidłowego mycia i dezynfekcji rąk,

5.

utrzymywanie w czystości ciągów komunikacyjnych oraz dezynfekowanie powierzchni dotykowych i powierzchni płaskich,

6.

dezynfekcję ławek i krzeseł, sprzętów i urządzeń w sali egzaminacyjnej przed i po każdym egzaminie,

7.

stosowanie środków dezynfekcyjnych zgodnie z zaleceniami producenta,

8.

wietrzenie dezynfekowanych pomieszczeń lub przedmiotów, aby uczestnicy egzaminu nie byli narażeni na wdychanie oparów,

9.

zapewnienie dostępu do płynu do dezynfekcji rąk w każdej sali egzaminacyjnej wraz z informacją o prawidłowej dezynfekcji rąk,

10.

pozostawienie w miarę możliwości otwartych wszystkich drzwi wewnątrz, gdy nie sprzeciwiają się temu względy przeciwpożarowe, nie ma przeciągów lubygdy w salach nie są realizowane zadania ze słuchu.

4.Zapewnienie bezpiecznej pracy komisji egzaminacyjnej

Wytyczne dotyczące osób uczestniczących w przeprowadzaniu egzaminów są następujące:

1.

do pracy może przyjść tylko zdrowa osoba, bez objawów chorobowych sugerujących chorobę zakaźną oraz która nie jest objęta kwarantanną lub izolacją lub nie przebywa w domu z taką osobą,

2.

kilka osób powinno zostać wyznaczonych przez dyrektora jako przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego do rezerwowego składu zespołów nadzorujących, które będą mogły, nawet w dniu egzaminu, zastąpić osoby, które z uzasadnionych powodów nie będą mogły pracować podczas egzaminu,

3.

do szkoły mogą wejść tylko osoby z zakrytymi ustami i nosem,

4.

członkowie zespołu nadzorującego powinni do minimum ograniczyć poruszanie się po sali egzaminacyjnej; miejsca dla członków zespołu nadzorującego powinny zostać zorganizowane w taki sposób, aby zostały zachowane odstępy co najmniej 1,5 m i został zapewniony należyty nadzór pracy zdających, w tym w pozycji stojącej,

5.

podczas poruszania się po sali egzaminacyjnej osoby uczestniczące w egzaminie (także nauczyciele wspomagający i obserwatorzy) powinny mieć zakryte usta i nos, a odsłonięcie twarzy jest dopuszczalne, kiedy obserwują przebieg egzaminu, siedząc albo stojąc, przy zachowaniu niezbędnego odstępu – również w takich sytuacjach osoby te mogą zdecydować, że będą zasłaniały twarz,

6.

w trakcie czynności organizacyjnych członkowie zespołu nadzorującego są zobowiązani zakrywać usta i nos oraz mieć założone rękawiczki,

7.

paczki z arkuszami egzaminacyjnymi powinny zostać odebrane od kuriera oraz otwarte w rękawiczkach, a dodatkowo paczki przed rozpakowaniem można przetrzeć szmatką z płynem dezynfekującym,

8.

przewodniczący zespołu egzaminacyjnego wydaje arkusze członkom zespołu nadzorującego, którzy mają założone rękawiczki, a arkusze wydają zdającym osoby, które mają założone rękawiczki oraz mają zakryte usta i nos,

9.

osoby zaangażowane w przeprowadzanie egzaminu, które z powodów zdrowotnych nie mogą zakrywać ust i nosa za pomocą maseczki, powinny używać przyłbicy, która nie utrudnia oddychania,

10.

przewodniczący zespołu egzaminacyjnego ma obowiązek poinformowania członków zespołu nadzorującego w danej sali, że do egzaminu przystępuje w niej zdający chory na alergię albo inne schorzenie, którego objawami mogą być kaszel, katar lub łzawienie, aby niepotrzebnie nie została wdrożona procedura dotycząca podejrzenia zarażenia koronawirusem i przerwanie egzaminu zdającego,

11.

dyrektor jako przewodniczący zespołu egzaminacyjnego ma obowiązek przeprowadzenia szkolenia dla członków zespołów nadzorujących z zasad dotyczących bezpieczeństwa podczas egzaminu – w związku ze stanem epidemii może ono zostać zorganizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.

5.Procedury postępowania w przypadku powzięcia podejrzenia zarażenia podczas egzaminu

W Wytycznych rekomendowane jest opracowanie zasad postępowania na wypadek podejrzenia zakażenia koronawirusem, które powinny obejmować co najmniej następujące zagadnienia:

1.

bieżące monitorowanie informacji Głównego Inspektora Sanitarnego (www.gis.gov.pl) oraz Ministra Zdrowia (www.gov.pl/web/koronawirus) oraz przepisów prawa związanych ze stanem epidemii;

2.

poinstruowanie pracowników szkoły i innych osób uczestniczących w prowadzeniu egzaminów, że w razie niepokojących objawów powinni nie przychodzić do pracy, pozostać w domu i telefonicznie poinformować stację sanitarno-epidemiologiczną, oddział zakaźny o możliwości zakażenia koronawirusem, a w razie pogarszania się stanu zdrowia - zadzwonić pod nr 999 albo 112;

3.

postępowanie w sytuacji wystąpienia u pracownika będącego na stanowisku pracy niepokojących objawów sugerujących zakażenie koronawirusem – w szczególności:

•

niezwłoczne odsunięcie od pracy oraz odizolowanie w odrębnym pomieszczeniu,

•

powiadomienie właściwej stacji sanitarno-epidemiologiczną i stosowanie się do jej instrukcji i poleceń, a także do ewentualnych zaleceń przy ustalaniu, czy należy wdrożyć dodatkowe procedury, biorąc pod uwagę zaistniały przypadek,

•

gruntowne sprzątanie obszaru, w którym poruszał się pracownik oraz zdezynfekowanie powierzchni dotykowych (klamki, poręcze, uchwyty);

4.

postępowanie w sytuacji wystąpienia u zdającego lub członka zespołu nadzorującego, lub innej osoby biorącej bezpośredni udział w przeprowadzaniu egzaminu na danej sali egzaminacyjnej niepokojących objawów sugerujących zakażenie koronawirusem – w szczególności:

•

niezwłoczne przerwanie egzaminu tego zdającego oraz odizolowanie w odrębnym pomieszczeniu,

•

telefoniczne poinformowanie stacji sanitarno-epidemiologiczną, oddziału zakaźnego o możliwości zakażenia koronawirusem, a w razie pogarszania się stanu zdrowia – należy zadzwonić pod nr 999 albo 112,

•

powiadomienie rodziców/prawnych opiekunów zdającego o zaistniałej sytuacji.

Kolejne kroki, jakie należy podjąć w razie przejawiania niepokojących objawów chorobowych u zdającego lub członka zespołu egzaminacyjnego, obejmują:

1.

poinformowanie o tym fakcie przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego (dyrektora szkoły) przez przewodniczącego lub członka zespołu nadzorującego,

2.

zapewnienie przez dyrektora szkoły jako przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego odizolowania osoby z objawami choroby w odrębnym pomieszczeniu lub wyznaczonym miejscu z zapewnieniem minimum 2 m odległości od innych osób, a gdy odizolowaniu podlega zdający – należy przerwać jego egzamin;

3.

w przypadku odizolowania członka zespołu nadzorującego:

•

powiadomienie dyrektora OKE przez przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego oraz ustalenie z nim sposobu postępowania,

•

zapewnienie zastępstwa za członka zespołu przez przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego,

•

możliwość uzyskania zgody dyrektora OKE na zakończenie przeprowadzania egzaminu w niepełnym składzie zespołu nadzorującego, jeżeli nie ma możliwości zapewnienia ww. zastępstwa, a jednocześnie nie stanowi to zagrożenia dla bezpieczeństwa zdających oraz zapewniony jest odpowiedni nadzór nad pracą zdających,

•

odnotowanie ww. sytuacji w protokole przebiegu egzaminu w danej sali oraz w protokole zbiorczym;

4.

możliwość podjęcia decyzji przez dyrektora szkoły jako przewodniczącego zespołu egzaminacyjnego o przerwaniu i unieważnieniu egzaminu dla wszystkich zdających w danej sali, jeżeli uzna takie rozwiązanie za niezbędne,

5.

poinformowanie:

•

stacji sanitarno-epidemiologicznej, oddziału zakaźnego, a w razie pogarszania się stanu zdrowia – także pogotowia ratunkowego,

•

rodziców/prawnych opiekunów ucznia o zaistniałej sytuacji w celu pilnego odebrania go ze szkoły- w przypadku niepełnoletniego zdającego. Pełnoletni zdający, do którego nie zostaje wezwane pogotowie ratunkowe, powinien udać się do domu transportem indywidualnym, pozostać w domu i skorzystać z teleporady medycznej;

6.

w miarę możliwości należy sporządzić listę osób przebywających w tym samym czasie w części/częściach szkoły, w których przebywała osoba podejrzana o zakażenie oraz należy uzyskać i stosować zalecenia GIS dotyczące osób, które miały kontakt z osobą potencjalnie zakażoną.

Podsumowując, stan epidemii wymusza na dyrektorach szkół stosowanie w 2020 r. szczególnych rozwiązań związanych z przeprowadzaniem egzaminów zewnętrznych. Należyte wdrożenie Wytycznych dotyczących bhp może wymuszać wprowadzenie zmian organizacyjnych lub technicznych. Dyrektorzy szkół, w których są przeprowadzane egzaminy, odpowiadają za wprowadzenie i przestrzeganie zasad określonych w Wytycznych.